Sociaal ondernemingen zijn anders zijn dan ‘gewone’ ondernemingen. Het zijn voorbodes. Zij laten zien welke veranderingen eraan zitten te komen. Hoe bijvoorbeeld de omslag naar de circulaire economie vorm krijgt. Als we daar beter naar luisteren, zouden regulier ondernemers daar hun positie mee kunnen versterken. Tijd voor meer nieuwsgierigheid bij overheid en bedrijven! Een mooi voorbeeld is Repair Café, dat als living lab op waarde wordt geschat en voor deze functie ook wordt beloond.
Voorbeelden van sociaal ondernemingen
Lena Living Lab: lenen van kleding is straks heel gewoon
Suzanne Smulders van Lena-the Fashion Library verwoordde het heel mooi: “We doen dit niet om winkeltje te spelen. We hebben een missie: verspilling in de mode voorkomen. We zijn sociaal ondernemers.” Lena is een kledingbibliotheek in Amsterdam. Hier leen je kleding van topmerken. Je kunt ook het ook kopen, als het je na het dragen bevalt. Lena is ervan overtuigd dat je over enkele jaren ook in gewone winkels kleding kunnen huren. Lena weet veel: waarom mensen lenen, wie er leent, hoe vaak kledingstukken worden uitgeleend voordat ze worden gekocht, hoe je lenen hip maakt, welke merken het sterkst zijn, hoe kleding zich gedraagt. Lena kan haar hechte community alle vragen stellen. Kortom: Lena is een levend laboratorium. Net als de vele andere kleding ruil-, deel en leen-initiatieven. De milieuwinst is evident: kleding blijft langer in omloop. Slimme merken kunnen voorop lopen in duurzaamheid, door te leren van Lena. Maar ook de overheid zou de sociale innovatie kunnen ‘oogsten’ en toepassen op andere sectoren bijvoorbeeld. GreenWish zoekt onder meer met het Ministerie van IenW, RVO, Modint, Milieu Centraal en de gemeente Amsterdam naar wegen om onderzoek op gang te brengen. Op zo’n manier dat de sociaal ondernemers gehonoreerd worden voor hun koplopers werk.
Ecodorp Boekel: laboratorium voor duurzaam bouwen
In Boekel wordt de circulaire wijk Ecodorp Boekel gebouwd, van 30 klimaatadaptieve en klimaatpositieve huurwoningen, buurthuis, werkplaats en kantoren, met mogelijkheden voor eigen voedselvoorziening, eigen energievoorziening, eigen drinkwatervoorziening, ecologische waterzuivering en duurzame ondernemingen. De wijk is een verzameling duurzame initiatieven en daarmee een laboratorium in zichzelf. Iedereen is feitelijk welkom, ook met vleermuisvriendelijke lantarenpalen of fijnstof vangende beplanting. Hoe pakt dat uit? Hoe ontwikkelen de initiatieven zich? Wie zet de kaasstolp over de wijk om te kijken hoe de initiatieven zich ontwikkelen in de praktijk en in samenhang? Hoe organiseert Ecodorp Boekel zich en hoe wordt er (democratisch) gecommuniceerd en besloten? Ecodorp Boekel is gebaat bij onderzoek, waarbij ook voor hen geldt dat zij graag (financieel en inhoudelijk) willen profiteren van het feit dat ze kraamkamer zijn.
Repair Café: zo kan het dus zijn!
Ook Repair Café is een onderneming met een missie: voorkomen dat we spullen weggooien, die na een simpele reparatie nog prima te gebruiken zijn. Zij hebben recent samen met Natuur en Milieu de reparatie monitor ontwikkeld. Zij onderzoekt (in opdracht van de Tweede kamer) welke producten de Repair Cafés het vaakst repareren en wat daarbij komt kijken. Zo krijgen ze meer zicht op de repareerbaarheid van de spullen. Repair Café is op deze manier gehonoreerd voor haar laboratoriumfunctie: we gaan leren van de ervaringen en met die lessen fabrikanten stimuleren tot robuuster ontwerp, zodat producten minder snel kapot gaan en beter te repareren zijn. Zo kan het werken!
