GreenWish maakte het rapport samen met 31 collega’s. Belangrijke onderwerpen: gemeenschapskracht, klimaatrechtvaardigheid, je verbonden voelen met alles wat leeft. Initiatieven zijn toekomstverkenners, de nieuwe wereld krijgt vorm in de samenleving. Daarom beleidsmakers en politiek: Luister naar wat daar wil ontstaan!
Bekijk de presentatie van het Trendrapport hier:
Op 5 september 2023 vieren we de 25ste editie van Duurzame Dinsdag. Demissionair minister Rob Jetten neemt het koffertje in ontvangst, waarin niet alleen duurzame initiatieven zitten, maar ook het Trendrapport waarin we de initiatieven tegen het licht houden en duiden.
GreenWish maakte het rapport samen met 31 collega’s. Belangrijke onderwerpen: gemeenschapskracht, klimaatrechtvaardigheid, je verbonden voelen met alles wat leeft. Initiatieven zijn toekomstverkenners, de nieuwe wereld krijgt vorm in de samenleving. Daarom beleidsmakers en politiek: Luister naar wat daar wil ontstaan!
Het trendrapport is gemaakt in opdracht van het Impulsprogramma Duurzaam Initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en het programma Jong Leren Eten van het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit
Lees en download hier het rapport (pdf-versie) van Duurzame Dinsdag 2023.
Bekijk hieronder de presentatie van het trendrapport:
Analyse van 291 duurzame initiatieven van Duurzame Dinsdag.
Vandaag is het Duurzame Dinsdag. Minister Rob Jetten heeft namens het Kabinet het duurzame koffertje met bijna 300 duurzame inzendingen en het trendrapport dat we maakten van alle inzendingen in ontvangst genomen.
We hebben deze editie van het trendrapport ‘Stap in het onbekende’ genoemd. Initiatieven roepen op om onze manier van leven drastisch te veranderen. Zij doen dat, zonder precies te weten wat er gebeurt en wat de risico’s zijn. Er is moed nodig om te gaan denken en werken vanuit een totaal ander perspectief: integraal en buiten de hokjes. Dat vraagt iets van ons allen. Initiatieven roepen iedereen, maar vooral politiek en overheid op om mee te springen.
Het trendrapport is gemaakt in opdracht van het Impulsprogramma Duurzaam Initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en het programma Jong Leren Eten van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
Lees en download hier het hele analyse rapport (pdf-versie) van Duurzame Dinsdag 2022.
Bekijk hieronder de presentatie van het trendrapport:
Wat is het toch moeilijk om als groep particulieren een woonvorm te bouwen. Of het nu om hofwoningen voor senioren gaat, kleine erfdeelprojecten, ecodorpen, of houtbouw appartementengebouwen, het is een ein-de-loos gevecht met instanties. Terwijl iedereen ziet dat het resultaat veel meerwaarde heeft. De projecten zijn duurzamer, socialer en blijven dat ook.
Daar moet verandering in komen vond Liezelot Nagtegaal. Zij wil politici en beleidsmakers wakker schudden en zorgen dat zij actief ruimte gaan maken voor collectieve woonvormen. Zie op de website Ruimte voor collectief wonen inspiratie voor verkiezingsprogramma’s en Woonvisies, een kennisplatform én mooie voorbeelden waar het uiteindelijk lukte. GreenWish steunt het project van harte en onderschreef het Manifest. Wie volgt?
Duurzame Dinsdag 2017 presentatie analyse van 488 initiatieven.
Op 5 september is het weer Duurzame Dinsdag. Op deze dag wordt een goed gevulde koffer van maatschappelijke en duurzame initiatieven aangeboden aan de staatssecretaris van het Ministerie van IenM. Jouw initiatief kan daar in zitten. Maar waarom zou je dat eigenlijk willen? Zes redenen waarom meedoen aan Duurzame Dinsdag handig is.
Op de website van Duurzame Dinsdag kun je je initiatief aanmelden. Daarmee heb je een extra online plek met groot bereik om zichtbaar te maken wat je doet.
Maatschappelijke initiatieven geven een kijkje in de wereld van morgen. Initiatiefnemers lopen vaak voorop. Ze houden zich bezig met wat later heel gewoon wordt. Hoe dat zit? Je leest het hier. Ook dit jaar maakt GreenWish weer een analyse van relevante ontwikkelingen en trends. Er is meer kennis nodig over initiatieven uit de praktijk. De analyse geeft inzicht in wat er nodig is, om deze beweging te laten groeien. Wil je hier meer over weten? Bekijk dan de analyse van 2016.
De signalen uit de analyse worden besproken met een aantal politici tijdens het debat op Duurzame Dinsdag. Dat kan leiden tot een beter klimaat voor maatschappelijk initiatief. Zo werd vorige jaar met Kamerleden gesproken over een soort ‘overbruggingskrediet’ voor sociaal ondernemers. Ook actievere matching tussen initiatieven en reguliere bedrijven kwam aan de orde. Jaarlijks levert de Koffer input voor een Groene Spreekuur met leden van de Vaste commissie Infrastructuur en Milieu. Dit leidt soms tot moties, zoals in het geval van biologische bestrijdingsmiddelen. Initiatiefnemers dachten hierover mee.
Het Ministerie van IenM en EZ werkt steeds vaker samen met initiatieven van uit de samenleving. Een aantal van de initiatieven uit de koffer van Duurzame Dinsdag zal later worden uitgenodigd voor een match making markt. Hier bestaat de mogelijkheid om te spreken met ambtenaren van verschillende ministeries.
Op verschillende plekken in Nederland worden later in het jaar regionale Duurzame Dinsdag bijeenkomsten georganiseerd. Als je je initiatief aanmeldt bij Duurzame Dinsdag word je daarvoor uitgenodigd. Op deze bijeenkomsten kun je je netwerk uitbreiden, gelijkgestemden ontmoeten en advies krijgen als je daar behoefte aan hebt.
O ja, je kan natuurlijk ook prijzen winnen! Dit jaar worden zes prijzen uitgereikt. Er is een algemene duurzaamheidsprijs. En er zijn 5 themaprijzen te winnen: de LIDL Voedselprijs, VHG Groenprijs, de ENGIE Jongerenprijs, Greenchoice Energieprijs en de Asito sociale innovatieprijs. Je maakt kans op een geldbedrag, en actieve ondersteuning door de sponsoren van Duurzame Dinsdag. Een mooie manier om met deze bedrijven en organisaties in contact te komen. En last but not least: Genomineerd worden voor een van de prijzen geeft erkenning en status. Hier vind je de genomineerden en prijswinnaars van vorig jaar.
Doe je ook mee? Meld je initiatief dan aan. Dan zorgen we samen voor nog meer aandacht voor maatschappelijk en duurzaam initiatief en sociaal ondernemerschap. En slaan we een brug tussen initiatieven, overheid en bedrijfsleven.
Gemeenten en maatschappelijke initiatieven werken steeds meer samen aan gedeelde doelstellingen. Een mooi voorbeeld is het door ons mede gefaciliteerde platform Thuisafgehaald, waar mensen maaltijden met elkaar delen. Veel ouderen, of hun mantelzorgers, maken gebruik van Thuisafgehaald en worden zo gekoppeld aan een thuiskok bij hen in de buurt. Hiermee draagt Thuisafgehaald bij aan doelstellingen op het terrein van langer thuis wonen, tegengaan van eenzaamheid en vitaal ouder worden. Zo zijn ze voor gemeenten een interessante speler geworden in het werkgebied van de WMO.
Een stel dat in de mooie zomer van 2012 veel in tuin zat, en steeds de heerlijke etensgeuren van de buurvrouw roken. Ze trokken de stoute schoenen aan, belden aan, en vroegen of de buurvrouw, die ze niet kenden, morgenavond 2 extra porties wilde koken. De buurvrouw was verguld, de maaltijd werd gedeeld en het contact was gelegd. Na veel enthousiaste reacties op dit verhaal begonnen de initiatiefnemers met Thuisafgehaald.nl, zodat meer mensen maaltijden kunnen delen in hun buurt. In 2016 staat de teller op ruim 85.000 gedeelde maaltijden.
In de praktijk blijkt dat ruim 60% van de ‘afhalers’ ouderen zijn. Zij zijn zelf altijd niet meer in staat om te koken, en krijgen via Thuisafgehaald contact met buurtgenoot, die wekelijks (of naar behoefte) een portie wil komen brengen. Dit is een uitkomst voor de oudere, en ook voor de betrokken mantelzorgers. In de praktijk blijkt dat de thuiskok vaak ook meer doet dan 1 keer per week een maaltje brengen. Soms gaan ze mee naar de dokter, helpen ze met vervoer, of leveren ze andere hand- en spandiensten. Ze wonen immers toch vlakbij.
Dit sluit naadloos aan de wensen van gemeenten op het gebied van zorg: informele zorg in de buurt, waardoor ouderen langer gezond thuis kunnen wonen. Gemeenten zijn daarom ook een logische klant voor Thuisafgehaald. Op dit moment hebben 9 gemeenten een abonnement op het platform, waarbij Thuisafgehaald samenwerkt met de lokale welzijnsorganisaties, ontmoetingen organiseert in de gemeente en afhalers en thuiskoks 1 op 1 matcht.
Iedere gemeente wil veel goede maatschappelijke initiatieven. Maar weinig gemeenten hebben de voordeur voor hen open staan. Het is een hele toer om een initiatief te realiseren. Wat kan je doen als gemeente, om het initiatiefnemers gemakkelijker te maken? GreenWish vertelt uit ervaring.
Een ding is zeker: aan ideeën bij inwoners geen gebrek. In potentie zijn er in iedere gemeente vele honderden initiatieven. Maar lang niet iedereen neemt de stap van idee naar initiatief. In gemeenten waar veel is geïnvesteerd in facilitering, zie je ook gelijk meer initiatieven, zoals in Zwolle en Gouda.
Knop op de site van de gemeente: ‘Goed idee voor de stad, klik hier’, met een overzicht van praktische informatie. Zorg voor een duidelijke voordeur. Gemeente Amersfoort doet dat zo Amersfoort.nl. Midden op de homepage zit een knop ‘Initiatieven’.
Potje geld. Maak een subsidieregeling met weinig bureaucratie. Vraag bij kleine aanvragen niet naar bonnetjes, maar vraag bijvoorbeeld om te bloggen over wat er met het geld is gebeurd. Dit draagt bij aan community-building. Zorg dat ook particulieren op persoonlijke titel kunnen aanvragen. Zorg dat de subsidie ook besteed kan worden aan begeleiding bij voorbereiding en uitvoering.
Meet-up. Zorg dat ieder jaar er een gelegenheid is waar initiatiefnemers elkaar kunnen treffen. En ook kunnen kennismaken met partijen die interessant voor hen zijn. Je hoeft het niet per se zelf te organiseren, als het maar gebeurt en als je er maar bij bent als gemeente.
Digi-marktplaats. Zo’n meet-up wil je ook digitaal. Dan kunnen mensen elkaar ook digitaal vinden. En zorg er dan voor dat je als gemeente toegang hebt tot de data, want die is interessant! Hier kan je trends spotten, onderwerpen en signalen waar je in je beleid iets mee kunt. [bijvoorbeeld een lokale IdealenKompas]
Netwerk Facilitators. Initiatiefnemers zijn geen alleskunners. Gelukkig zijn veel mensen – ook ambtenaren – die hen willen bijstaan. Maak een netwerk van talent (wij noemen dat initiatievenknooppunten) en zorg dat je initiatiefnemers gericht kunt koppelen.
Begin bij jezelf. Maak een stroomschema van wat er gebeurt als een initiatiefnemer een hulpvraag voor de gemeente heeft. Wie doet wat, wanneer? Soms is een Initiatievenmakelaar een goed idee, maar die heeft ook de medewerking nodig van collega’s. Pas als iedereen de lol van het werken met de samenleving doorheeft, loopt het stroomschema volgens plan. En dan is de volgende fase: de initiatieven en signalen uit de samenleving gebruiken als startpunt voor (nieuw) beleid.
GreenWish begeleidt gemeenten bij het regelen van de basis. We hebben ook een programma voor gemeenteraden. Meer weten? Mail ons Ineke van Zanten en Rinske van Noortwijk