Initiatiefkunde
Meer initiatief in je gemeente? Initiatieven faciliteren is een vak. Voel jij je comfortabel in het versterken van maatschappelijk initiatief?
Iedereen wil graag veel en succesvolle maatschappelijke initiatieven. Als overheid kan je veel betekenen voor initiatiefnemers. Maar voor je het weet heb je een ‘aap op je schouder’. En hoe weet je of er niet andere, nog leukere initiatieven zijn? Wat moet je intern regelen? Hoe zien je subsidieregelingen eruit? Kortom, faciliteren, hoe doe je dat? Van uit onze jarenlange ervaring met initiatieven, staan we graag gemeenten en provincies bij met advies en daden.
Wij werken aan
Aan maatschappelijke initiatieven geen gebrek, er zijn actieve mensen genoeg. In alle gemeenten zijn er mensen die werken aan groen, zorg, voedsel, leegstand, energie, nieuwe woonvormen. Waaraan eigenlijk niet? Toch is het opzetten van een initiatief een hele klus. Er bestaat niet zoiets als een ‘opleiding voor het opzetten van een maatschappelijk initiatief’. Het is veelal ‘trial and error’ en soms een kwestie van een lange adem. En daardoor doven veel initiatieven vroegtijdig uit. Sterker nog, verschijnen veel initiatieven niet eens aan de start. Dat is ontzettend jammer, want ideeën beginnen met veel energie en drive.
Veel gemeenten willen iets doen voor initiatiefnemers. Soms zijn er aanjaagsubsidies, of andere vormen van geld. De ervaring leert dat dat nuttig is, maar dat zeker niet het enige is. Initiatiefnemers zijn gebaat bij onderling contact, waar mogelijk samenwerking en ze kunnen op veel manieren support gebruiken. Wij organiseren regelmatig ontmoetingen die we met een knipoog ‘initiatiefkunde’ hebben genoemd voor initiatiefnemers en ambtenaren.
Initiatiefkunde gaat over het vasthouden van de drive en is heel praktisch en concreet. Wat kun je doen om de passie te houden en een idee om te zetten naar een initiatief dat handen en voeten krijgt? Zowel vanuit het perspectief van de initiatiefnemer, als van de faciliterende gemeente-ambtenaar? We nemen je mee in trends en ontwikkelingen als het gaat om initiatieven. Welke ondersteuning heb jij nodig en waar vind je die? Wat kun je van de gemeente verwachten en wat niet? Welke mogelijkheden voor financiering zijn er? In deze workshops werken we altijd samen met organisaties die initiatieven willen helpen versterken, en natuurlijk een groep actieve initiatiefnemers.
EmpoweringPeople is een praktisch programma voor ambtenaren die zich beter willen verhouden tot de energieke samenleving. Je ondersteunt zelf, samen met een ondersteuningsorganisatie, een maatschappelijk initiatief of sociale onderneming. Je krijgt hierdoor meer informatie over de nieuwe rol van de overheid ten opzichte van actieve burgers. Dit vertalen we naar de dagelijkse praktijk. Want in het vertalen van de signalen uit maatschappelijke initiatieven naar het abstractieniveau van de overheid, schuilen prachtige nieuwe kansen voor alle partijen.
Inmiddels hebben we meerdere programma’s gedaan zowel bij de rijksoverheid als verschillende gemeenten. Ambtenaren van de Ministeries EZ, LNV, IenW, OC&W, Veiligheid en Justitie, BZK en gemeenten Leusden, Zwolle en Rijswijk deden mee aan een van de edities van het leerprogramma Empowering People. Elke keer kijken we naar waar de behoefte ligt van de opdrachtgever. Gaat het om een ketenbenadering, om meer contacten in het veld, om de vertaling van signalen uit initiatieven naar beleid?
De duur van het programma is (in-company) maatwerk en gaat in onderling overleg. Vaste onderdelen zijn een start-, een intervisie en een slotbijeenkomst en natuurlijk gesprekken met initiatiefnemers en sociaal ondernemers.
Geld kan versterken, maar ook vervormen. Zeker bij maatschappelijk initiatief. Daarom denken steeds meer gemeenten goed na over hun subsidieregelingen. Geld is maar één manier om het initiatieven gemakkelijker te maken. Een goede combinatie van zaken is de clou. Wij adviseren gemeenten wat het best past in hun situatie.
Maatschappelijke initiatieven zijn vaak afhankelijk van subsidie, omdat ze iets doen waar nog geen markt voor bestaat. Maar omdat er subsidie bestaat, hoeft de overheid niet per se andere manieren te bedenken om initiatieven de ruimte te geven. Dat zou wel heel goed zijn, omdat subsidie bijna altijd eindig is. De initiatieven komen dan in de knel.
Andere instrumenten zijn bijvoorbeeld maatschappelijk aanbesteden en right to challenge. Kijk waar je gewoon direct zaken kunt doen met de initiatieven in jouw gemeente. Daarvoor moet je ze goed op het netvlies hebben: waar ze zitten, wat ze doen, hoe goed ze zijn. Die zichtbaarheid en die inhoudelijke informatie is vaak een punt. Nog maar weinig gemeenten houden gedetailleerd gegevens bij.
Veel initiatieven hebben meer baat bij praktische ondersteuning, dan bij geld. Sommigen hebben moeite met de stap van idee naar plan, anderen bij de stap van plan naar werkelijkheid. In iedere gemeente zitten knooppunten, waar initiatieven terecht kunnen. Maak coaching en advies onderdeel van de regeling. Bijvoorbeeld met een voucherregeling of op een andere manier. Met betere doordachte aanvragen is niet alleen de initiatiefnemer geholpen, maar ook de geldverstrekker.