GreenWish 21 jaar aanstekelijke inspiratie

Vandaag 21 jaar geleden, op 6 juni 2003, zag GreenWish het levenslicht. Het was een feestelijke dag, zonovergoten en heel warm. Met tientallen mensen maakten we een zandkunstwerk in de natuur, om de start van de stichting GreenWish te markeren. Onze missie: Wij gingen mensen bijstaan, die van binnenuit, vanuit bezieling, iets wilden betekenen voor een betere wereld. We wisten niet wat ons te wachten stond, maar zonder bluf is het leven suf. We sprongen er voorover in.

21 jaar later

Terugkijkend zaten we vooraan op de golf. We hadden bij de start wel een idee, maar konden niet vermoeden, dat de golf aan initiatieven zó groot zou worden. Tienduizenden initiatiefnemers, met in hun kielzog honderdduizenden mensen, die een mooiere wereld voorleven. Duurzaam, sociaal, natuurlijk, rechtvaardig, inclusief: een rijkdom aan ideeën en levenskracht.

Inmiddels zijn de woorden ‘burgerinitiatief’ en ‘sociale onderneming’ ingeburgerd. Er is een beroepsgroep ontstaan die hen bijstaat in hubs, incubators, versnellingshuizen en living labs. Er is een subsidiestroom op gang gekomen. Maatschappelijke initiatieven hebben een plek in de transitiekunde en gerenommeerde instituten wijzen naar de beweging als oplossing voor vastgelopen systemen.

Er is dus zeker veel veranderd sinds het begin, maar veel ook helemaal niet! Want in zeker zin is het nog net zo moeilijk als toen, om een initiatief tot volle bloei te brengen.  ‘Systemen’ houden nog altijd ramen en deuren dicht. Ze hebben de neiging om initiatieven te vervormen, zodat ze wél passen binnen de kaders, maar waardoor het nieuwe eruit wordt geperst. We zijn er nog niet.

Onze ontdekkingstocht

We zijn gewoon begonnen met initiatiefgesprekken, mens voor mens, verhaal voor verhaal, aan onze vierkante tafel in Utrecht en later ook online. Ieder gesprek startend vanuit het gevoel: “Wat een goed idee, ik vertrouw er op dat jij dat kan realiseren!” En als beginvraag “Wat kunnen wij doen, zodat jij – op jouw manier – een volgende stap kunt zetten”? We merkten: achter ieder initiatief zit een prachtig verhaal en een bijzonder mens. Het voelt als een voorrecht om er iets aan te mogen bijdragen.

Initiatiefnemers zeggen ons regelmatig, dat ze niet vaak zo kwetsbaar, hun hele verhaal kunnen doen. Ook aan de prille start, als het initiatief nog niet bestaat, maar alleen een idee is, zoals destijds bij I-Did en Repair Café. Vaak moeten initiatiefnemers namelijk eerst door een muur van wantrouwen. Gaandeweg merkten we dat bemoediging misschien wel het hardst nodig is. Initiatiefnemers weten zelf het beste wat ze moeten doen, ze zijn gewoon vaak moegestreden.

We hebben met het GreenWish-team ongeveer 1500 initiatiefnemers bijgestaan. We begonnen klein en groeiden uit naar een stichting met veertien mensen in dienst en een raad van toezicht. Dat bleek niet wendbaar genoeg, dus bouwden we dat af. Inmiddels zijn we weer met z’n 2-en in een zwerm collega’s en een klein bestuur. De vorm is ondergeschikt aan wat er nodig is.  We prijzen ons gelukkig met ons bestuur, dat ons in al die jaren in staat stelde de missie leidend te laten zijn en met de medewerkers die met ons meebewogen.

We hebben geen favoriete initiatieven, maar sommigen komen bovendrijven. Zoals Tijd voor Eten gezonde lunchmaaltijden op basisscholen en de Tassenbol voor gebruikte plastic tassen in de supermarkt zo’n 20 jaar geleden. Of de Oppepper en de Groene Wensboot voor mensen met een beperking in de Wieden-Weerribben na een leuke samenwerking met de Stentor, het duurzame binnenvaartschip de Berezina een living lab avant la letre, Lena the fashion Library die de modewereld beïnvloedt, en recent Dutch Climate Systems met de duurzaamste airco ter wereld en BORO x  Atelier die biologische textielverf van restromen maakt. De lijst is zo lang. Mensen vragen ons soms: “Wat is jullie grootste succes?” Die vraag klopt in onze ogen niet. Het is nooit óns succes, wij lopen een tijdje mee op. En succes heeft bovendien vele gezichten. Ook al werd een initiatief niet zo impactvol als het had gewild, het heeft iets aangeraakt, een radartje verschoven in het systeem. Het is nooit voor niets geweest.

Werkenderwijs leerden we dat onze toegevoegde waarde óók ligt in het faciliteren van de overheid en andere organisaties. We voerden we talloze bijzondere gesprekken met bevlogen ambtenaren bij gemeenten, provincies en rijk. We koppelden ambtenaren aan initiatiefnemers om in elkaars keuken te kijken en gezamenlijkheid te voelen. Allemaal om (vooral) de overheid te laten zien: deze groep is je ideale samenwerkingspartner, dit zijn gelijkgestemden, zij delen de urgentie, dit zijn je collega’s in de buitendienst. Je werkt aan dezelfde doelen.

Duurzame Dinsdag

Geen verhaal over GreenWish zonder ook iets over Duurzame Dinsdag. Al 15 jaar werken we samen met deze groep keihard aan het meer zichtbaar en invloedrijker maken van initiatieven. Het Trendrapport van alle ingediende initiatieven, dat we met tientallen collega’s maken, is een van de leukste dingen van het jaar. Hiermee gaan we de boer op, langs Kamerleden, beleidsmakers, journalisten en onderzoekers. We zijn blij dat het jaarrond evenement steeds meer impact krijgt. Via Duurzame Dinsdag komt de GreenWish missie dichterbij.

Alles wat we nodig hebben is er al

In 2011, toen digitale marktplaatsen nog ongewoon waren, bouwden we het IdealenKompas onder het motto: Alles wat we nodig hebben is er al, je moet het alleen weten te vinden. Het was de eerste maatschappelijke marktplaats en bestaat nog steeds. Initiatiefnemers kunnen aangeven wat ze zoeken (bijvoorbeeld geld, bestuursleden, een steekwagentje, of juridisch advies). En de samenleving kan reageren. Er waren mooie matches, en toch lukte het ons niet om het blijvend te laten bruisen. We waren onze tijd wellicht te ver vooruit, maar gelukkig zijn we ingehaald door concepten die beter passen bij déze tijd.

Vorige week stuitten we op de Nieuwe Gevers ook een maatschappelijke marktplaats, maar dan voor specifiek expertise uit de samenleving. Dit platform loopt goed, meer dan 25.000 experts sloten zich aan en zijn beschikbaar voor vragen van initiatiefnemers. Wij vinden het leuk om een aantal initiatieven in de gelegenheid te stellen om hun vraag naar expertise te posten op Nieuwe Gevers via Duurzame Dinsdag. Daarover volgt in de loop van de zomer meer.

We zijn nog niet klaar

Elk jaar kijken we elkaar aan en stellen onszelf de vraag: is de missie al bereikt? Vinden we het nog steeds leuk? Gaan we door? En tot nu is het antwoord steeds: ja, we gaan door.

Mensen die doen wat hun hart belangrijk vindt, zijn aanstekelijk inspirerend. Het zijn vuur-dragers. Ze geven hoop en vertrouwen op een betere toekomst. Ruimte maken voor deze mensen is misschien wel harder nodig dan ooit. Voor ons blijft dat het allerleukste om te doen!

Rinske en Ineke

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *