Initiatiefgesprekken
Wat heb jij nodig voor jouw volgende stap, en hoe kunnen wij je daarbij helpen? Van gesprekken met initiatiefnemers krijgen wij vrijwel altijd energie. Het voelt eigenlijk als een voorrecht om hen van dienst te zijn. Wij gaan er vanuit dat het initiatief moet kunnen lukken en dat de initiatiefnemer in staat is om het te doen. Dat klinkt misschien als een open deur, maar als je alleen open staat voor ‘haalbare en risico-arme’ initiatieven dan gooi je de deur dicht naar innovatie.
Wij werken aan
Zonder succesvol maatschappelijk initiatief en een bloeiende burgerbeweging gaat de Omgevingswet niet werken zoals bedoeld. In de praktijk is er ongelijkheid in macht en kapitaal. Grote marktpartijen en projectontwikkelaars weten elkaar al decennia gemakkelijk te vinden en spreken dezelfde taal. Bewonersinitiatieven zijn in dit veld vaak buitenbeentjes. In het onderzoekstraject ‘Omgeving ontmoet Omgevingswet’ verkende Kennisprogramma DuurzaamDoor hoe bewonersinitiatieven een gelijkwaardige plek kunnen innemen en wat dat vraagt van de andere actoren. GreenWish, de Coöperatieve Samenleving, CNME Maastricht, MAEX, Anne van Strien en Eigeman-ID organiseerden daartoe kennissessies en haalden inzicht op uit de praktijk van het maatschappelijk initiatief.
Artikel 1 lid 6 Zorgplicht voor iedereen
In artikel 1 lid 6 van de Omgevingswet is vastgelegd dat de zorg voor de fysieke leefomgeving een plicht en een verantwoordelijkheid is van iedereen, dus niet alleen van de overheid. Inwoners moeten dan wel in staat zijn die zorgplicht te vervullen. Daar schort het aan. Uit het onderzoekstraject kwam naar voren dat partijen bewonersinitiatieven actief moeten helpen om invulling te geven aan die zorgplicht.
Serious game om het spel anders te spelen
Het Spel Anders Spelen is een spel dat zicht geeft op de ruimte die Omgevingswet biedt aan maatschappelijk initiatief. Je kunt daarmee discussie op gang brengen, met collega’s, raadsleden, initiatiefnemers of in een nieuw samenwerkingsverband.
Bij het spel hoort ook een woordenboekje. Het geeft een aantal belangrijke basisprincipes weer van het werken met de Omgevingswet. Je kunt de kaarten op tafel leggen en in vogelvlucht langs de lessen gaan. De beste resultaten boek je door het spel via een serious game te koppelen aan een casus uit je eigen praktijk. Vanuit verschillende invalshoeken van de Omgevingswet kijk je vervolgens naar het initiatief. Al spelenderwijs verzamel je inzichten, die je kunt toepassen: in deze casus, maar vooral ook in toekomstige situaties.
Speel mee
GreenWish biedt aan het spel in company onder begeleiding te spelen. Het is opgebouwd rond een (op maat gesneden) casus. Alle partijen die een rol spelen in de casus zijn vertegenwoordigd. De werkvorm serious game gaat voorbij de ratio en laat de deelnemers ervaren wat nodig is voor gelijkwaardige samenwerking. De inzichten beklijven daardoor beter.
GreenWish biedt de serious game “het Spel Anders Spelen” aan in verschillende vormen: met alleen raadsleden, in company bij gemeenten of met gemengde groepen. Het is altijd een spel op maat. Meer informatie: info@greenwish.nl
De Omgevingswet (die in 2021 van kracht gaat) is nogal een ontregelende wet. De nieuwe wet gooit veel overhoop en de gevolgen kunnen we nog niet overzien. Maar dat we het spel in de buitenruimte anders gaan spelen is duidelijk. GreenWish organiseerde in opdracht van DuurzaamDoor twee serious games, waarin we de casus van het Dal van de Kleine Beerze onder de loep namen. Dit is een landcoöperatie, waarin boeren en inwoners vertegenwoordigd zijn, die het beekdal van de Beerze anders willen gaan beheren. De leden kopen het land en verpachten het aan boeren die natuurinclusief boeren. De landcoöperatie wordt geknuffeld als schoolvoorbeeld “zo moet het straks in de nieuwe wet gaan” maar loopt ondertussen tegen talloze obstakels aan. Serious gaming blijkt een krachtig instrument om deze obstakels en oplossingen boven tafel te krijgen. Zowel initiatieven als overheden leerden snel. We zagen bijvoorbeeld dat het initiatief vaak zelf (onbedoeld) de underdogpositie inneemt. De wet regelt echter een gelijkwaardige positie van alle stakeholders. Die positie moet je krijgen, maar zeker ook pakken! Deze en vele andere inzichten hebben we vertaald naar een prachtig spel.