Berichten

Bruisen voor gevorderden – Gouda Bruist

Het is koud buiten, en ik loop door het historische centrum van Gouda, op zoek naar de Bar van Ramon en Miranda. Dit is een gezellige ruimte die de eigenaren beschikbaar stellen voor mensen die willen bijdragen aan meer creativiteit en verbondenheid in Gouda. Een perfecte locatie voor de bijeenkomst “Bruisen voor gevorderden” dus. Heleen van Praag van Gouda Bruist neemt ons mee in de praktijk van dit initiatievenknooppunt. Nu het aantal maatschappelijke initiatieven in Nederland stijgt, stijgt ook het aantal plekken waar je terecht kunt voor ondersteuning. Deze knooppunten zijn overal. Ze vormen als het ware een soort informeel ‘weefsel’ in de samenleving dat, op veel verschillende manieren maatschappelijk initiatief versterkt en verknoopt met instituties. Gouda Bruist (toen nog ideeënbrouwerij geheten) is met vijf mensen gestart in 2007, en nu –op 19 januari 2016- zijn er ruim 1400 actieve mensen betrokken die samen Gouda een stukje mooier maken. Tientallen ideeën, activiteiten en initiatieven zijn inmiddels opgepakt. De bijeenkomst van vanmiddag is de vierde in een reeks leersessie van en voor initiatievenknooppunten. Doel van deze bijeenkomsten is ervaringen uitwisselen en van elkaar leren.

Goudkistjes

Voor de deur van de bar valt me direct op dat er een minibieb hangt (een ruil-boekenkast) en een Goudkistje. Heleen zal later uitleggen dat er inmiddels al bijna 40 boekenkastjes hangen verspreid door Gouda en ook honderden Goudkistjes. De Goudkistjes zijn een soort off-line facebook. Mensen hangen dit bij hun voordeur en laten iets zien van hen zelf of wat ze belangrijk vinden. Een van de activiteiten in aanloop naar Gouda Bruist. Eenmaal binnen zie ik een groep van zo’n twintig mensen, allen geïnteresseerd in de werkwijze en de successen van Gouda Bruist. De deelnemers komen van allerlei soorten initiatievenknooppunten, van de Groene Motor uit Zuid-Holland, tot Vitale Verbinden uit Arnhem, het Erfgoedhuis Zuid Holland, Lokale fondsen Nederland en welzijns- en NME organisaties. Dit geeft direct de diversiteit weer aan verschillende soorten knooppunten die er zijn. Er zijn veel vragen, zoals
– Waar te beginnen, hoe vind je mensen die mee willen doen
– Hoe houd je de community levend, hoe houd je het enthousiasme vast
– Hoe zorg je voor continuïteit van het knooppunt
– Wat is de relatie met de gemeente
– Wat is de rol van geld

Laat stad en land bruisen

Heleen vertelt enthousiast over haar passie: “Laat stad en land bruisen”. Vanuit die gedachte is een groep van vijf bewoners in Gouda gestart met de Ideeënbrouwerij. Ze zijn het gewoon gaan doen, zonder vooropgestelde doelen (van aantallen etc), maar vanuit de grondgedachte: Er zijn veel mensen die het leuk vinden vanuit hun eigen passie ideeën te genereren en deze samen om te zetten in acties en initiatieven. Het “gewoon gaan doen” blijkt een van de succesfactoren achter Gouda Bruist. De essentie laat zich vatten in een eenvoudig plaatje. Centraal staat de bruisende stad (of buurt) en het organiseren van het proces. Dit doe je door ideeën te genereren, initiatieven of acties starten of de ontmoeting te organiseren. De ontmoeting is weer onderverdeeld in offline en online ontmoeting. In de PDF kun je lezen hoe dat precies werkt en staat een aantal inspirerende voorbeelden.

Organische ontwikkeling

Gouda Bruist bestaat nu uit een stichting (Gouda Bruist), de Ideeënbrouwerij (een sociaal onderneming) en tijdelijke of langdurige supporters en opdrachtgevers (woningcoöperaties, Stichting Doen, gemeente Gouda, wijkteams). Voor sommige acties is crowdfunding succesvol ingezet. Deze opzet betekent dat vrijwillig en betaald door elkaar heen lopen, op een organische manier. Stichting Doen bijvoorbeeld financiert een aantal van de activiteiten van Gouda Bruist. Bijzonder detail vind ik dat Stichting Doen zelf naar Gouda Bruist is gegaan, omdat zij een bijdrage wilde leveren aan de verdere ontwikkeling. De relatie met de gemeente is iets complexer. De gemeente Gouda had in 2010 een belangrijke stimulerende rol en droeg twee jaar bij aan de financiering. Dit werd weer stopgezet als gevolg van veranderingen in het beleid. Nu is de gemeente weer aan boord als een van de financiers van de nieuwe website die Gouda Bruist volgens een eigen format met andere knooppunten in een coöperatie ontwikkelt: Gebiedonline. Deze nieuwe website is niet alleen een digitale ontmoetingsplek voor mensen, maar fungeert ook als online broed- en marktplaats. De Ideeënbrouwerij wordt regelmatig ingeschakeld om ideeën en initiatieven te ontwikkelen rond een bepaald thema. Recent bijvoorbeeld rond de komst van vluchtelingen.

Van Passie-Partout tot Bruispunt

Heleen vertelt vol vuur over de werkwijze. De creativiteit in werkvormen en de bijzondere taal zijn -naast het gewoon doen- denk ik, ook een reden voor het succes. Een greep uit het woordenboek: Bruispunten (een open podium voor frisse ideeën), bruisplaatsen (fysieke ruimten voor ideeën en samenwerking), ideeënbrouwerijen (een creatieve bijeenkomst volgens de stappen brouwen, gisten, proeven, bottelen en schenken). Of de Passie-Partout en de Caleidoscoop van initiatieven. Kern is dat alles wat gebeurt aansluit bij wat mensen belangrijk vinden, waar hun passie ligt, uitnodigend is. Gouda bruist vanuit het hart. Er is een behoefte van mensen om daaraan mee te doen. En dat is waar community building begint.
Op de vraag of anderen die manier en taal ook “mogen” gebruiken antwoord Heleen bevestigend. Het gebeurt ook al. Gouda Bruist kent belangstelling vanuit andere plekken, en ook de terminologie wordt gebruikt. In het voorjaar 2016 komt een boekje uit waarin de hele BRUISmethode wordt uitgelegd en beschreven. Uiteraard heeft elke gemeente zijn eigen context en eigen manieren om het aan te pakken. Het begint bij een paar mensen (en dus niet instituties), die vanuit hún passie dit proces willen aanjagen. Een gemeente of organisatie kan dit niet zelf, maar wel stimuleren dat het gebeurt.
Wil je meer weten over Gouda Bruist? Kijk dan op goudabruist.nl , ideeenbrouwerij.nl , naar de presentatie of een eerder rapport over Bruisende stad of Buurt. Contact opnemen met heleen@ideeenbrouwerij.nl kan natuurlijk ook.

Ineke van Zanten
19 januari 2016